Hoe moet je een boek reviewen dat gaat over voor je zien wat je leest? Over beschrijvingen die slechts ten dele een persoon beschrijven. Over een haarlok, over een oogopslag, over een sierlijk bewogen hand? En toch ga ik het proberen.
Wat we zien als we lezen is naast een boek over beschrijvingen ook een visuele beleving. Of zoals ik tegen Peter Pellenaars verwoordde op Twitter: “Ik moet het boek nog eens lezen, ik heb het nog niet goed gezien.”
Van de achterflap:

Heeft Tolstoj Anna Karenina echt beschreven? Heeft Melville ons ooit precies laten weten hoe Ismaël eruitzag? Of Faulkner zijn personage Benjy Compson? De verzameling van versplinterde beelden in een boek – hier een sierlijk oor, daar een losgeraakte krul, een zwierig opgezette hoed – en andere hints en aanwijzingen helpen ons lezers om een beeld van een personage of van de setting te krijgen, zonder dat de schrijver het expliciet beschrijft. Sterker nog: dit is precies wat lezen zo leuk maakt. Aan de hand van talloze voorbeelden uit de wereldliteratuur laat dit schitterende en rijk geïllustreerde boek zien hoe dit unieke visuele proces van de lezer werkt.

Wat we zien is een eye-opener

Sinds ik dit boek heb gelezen, ben ik eigenlijk meer op gaan letten op beschrijvingen van personen in boeken. Het viel me op dat Mendelsund gelijk had: van de meeste personages wordt vaak maar een klein stukje getoond. Een krul hier, een twinkeling in een oog daar en soms een opkrullende lip of een welgevormde kuit. Meer is het niet.

Maar dan gaan mijn ogen dicht

Het boek is helder over wat er getoond wordt, maar daarna ben ik de draad kwijt. Het visuele geweld van het boek, hoewel mooi verbeeld, leidt mij af van het verhaal dat Mendelsund probeert te vertellen. En dat is jammer, want hij heeft een mooi onderzoek gedaan naar beschrijvingen. Niet alleen over personages, maar ook over steden.
Het laatste deel, dat de veelzeggende titel Het is wazig draagt, is een mooie conclusie: beschrijvingen worden wazig gehouden in boeken, zodat je veel zelf kunt invullen. Helaas eindigt dit boek voor mij ook in wazigheid. Waar is mijn bril?

Dit is mijn 26e boekrecensie voor Not just any book. Ik heb dit boek gratis gekregen, maar dat heeft in geen enkel opzicht mijn mening over het boek beïnvloed. De link naar het boek is een affiliate link. Dat betekent dat ik een beetje geld krijg als jij dit boek of een ander koopt.