WhatsApp
Telefoon

Gehad vs gekregen: het verschil

door | 21 april 2015 | Overige, Taal | 0 Reacties

Gekregen of gehad: er is een klein betekenisverschil

“Die heb ik van tante Martha gehad”, zei mijn oudste nichtje vol trots op haar zesde verjaardag, toen haar vader vroeg van wie ze het cadeautje had gekregen. “Nou, nou, dat heeft ze niet van mij,” zei mijn zwager. “Nee,” zei mijn zusje, “dat is iets uit de Randstad. Ze zal het van mij hebben.” Waarmee mij weer heel duidelijk werd, dat er echt een groot verschil is in het gebruik van de voltooid deelwoorden van hebben en krijgen.
Gehad vs gekregen: er is een klein betekenisverschil

Zo af en toe kom ik de discussie ook op andere plaatsen tegen, zoals bijvoorbeeld op Facebook, maar ook gewoon op straat en zoals hiervoor omschreven bij mijn nichtje op haar verjaardag.

Gehad vs gekregen: het is beide niet fout

Wat mij betreft. Er is wel een nuance aan te brengen. Daarover later meer. Eerst maar even over het woordje gehad.
Gehad is een zogenaamd leeg woord. Het zegt eigenlijk niets. Kijk maar eens naar deze zinnen:

  1. Ik heb het gehad
  2. Zij heeft een cadeautje gehad
  3. Hij heeft maar twee pilsjes gehad

In zin 1 kun je beter zeggen: Ik baal ervan. In de tweede zin is gekregen beter en in de derde zin kun je misschien beter zeggen gedronken. Een leeg woord als gehad is betekenisloos en kan zelfs verwarring oproepen of dubbelzinnigheid:

  • Hem heb ik nog niet gehad

Terwijl je bedoelt dat hij nog niet met je gedanst heeft. Bijvoorbeeld.
In de zin Wat heb je voor je verjaardag gehad kan je niet duidelijk zien of het cadeautje nog in bezit is van de jarige job. Daarom is het beter om hier van gekregen te spreken.

Spreektaal of schrijftaal?

In de geschreven taal is er een hogere waardering voor gekregen als het gaat om iets in je bezit hebben dat eerst van iemand anders was. In spreektaal is gehad inmiddels bijna volledig geaccepteerd. Misschien dat iemand nog roept: “Heb je het nu dan niet meer?” Die opmerking is echter afkomstig van een conservatieve taalgebruiker. De betekenis van hebben gehad is veel uitgebreider geworden en beperkt zich niet meer tot iets dat je vroeger in je bezit had, maar nu kwijt bent.
Onze Taal zegt hierover:

Van Dale (2005) geeft ook de betekenis “deelachtig zijn door toebedeling of verkrijging, deelachtig worden” (dus: ‘krijgen’), en noemt daarbij ook iets gehad hebben. Daar voegt Van Dale wel aan toe dat gehad hebben in de betekenis ‘gekregen hebben’ een gewestelijk (regionaal) verschijnsel is. Welke regio’s daarmee bedoeld worden, is niet duidelijk.

Daarom mag mijn nichtje van mij best zeggen dat ze iets gehad heeft. Tenzij ze het echt is kwijtgeraakt.

Meer weten of vragen?

Ben je geïnteresseerd geraakt door dit blog? Stuur me een berichtje en help je verder!

0 reacties

Trackbacks/Pingbacks

  1. Martha Pelkman (@drspee) - Gehad vs gekregen: het verschil http://t.co/ieP7ndfA2O

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Pin It on Pinterest