WhatsApp
Telefoon

Spreekwoorden 9: kat

door | 07 maart 2016 | Overige, Spreekwoorden 2016 | 3 reacties

Het is zo mooi hoe wij Nederlanders dieren in onze spreekwoorden weten te verwerken. En hoe we ze dan ook weer verbasteren om er iets netjes van te maken. Dat is ook gebeurd met het spreekwoord Dat is voor de kat z’n viool. De betekenis: je hebt het voor niets gedaan. Maar er zijn versies van het spreekwoord die veel platter zijn.

De minst grove varianten zijn:

  • Voor de kat z’n linkeroog, rozijn, staart, blindedarm, snor.

Iets grover wordt het al met de volgende varianten:

  • Voor de kat z’n kont, reet, kloten, kale.

De grofste die ik ken, is ook de meest gebruikte variant naast viool:

  • Voor de kat z’n kut.

Voor de kat z’n kut dus

Het spreekwoord is nog erg jong volgens Onze Taal. Het zou sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw worden gebruikt. En het allitereert zo lekker! (Even in herinnering brengen: twee woorden die beginnen met dezelfde klank is een alliteratie.)
Ik kom op dit spreekwoord omdat ik vroeger graag naar Oppassen! keek (die twee opa’s, u weet wel). In een van de afleveringen zei opa Buys, oud-burgemeester van het mooie plaatsje Veere: “Goh wat een gekke uitdrukking eigenlijk, voor de kat z’n viool.”
Kleinzoon Rik Bol antwoordde: “Ja opa, omdat je voor de kat z’n kut niet zeggen mag!”
Is me altijd bijgebleven. Geen idee waarom. Misschien omdat ik dan nu een mooi verhaal kan vertellen over dit spreekwoord.
Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.

Meer weten of vragen?

Ben je geïnteresseerd geraakt door dit blog? Stuur me een berichtje en help je verder!

3 Reacties

  1. carel

    Als het voor de kat z’n kut is is het dus niet voor de poes 😉

    Antwoord
    • carel

      overigens, dat bezittelijk voornaamwoord lijkt me taalkundig ook niet de juiste keus

      Antwoord
      • Martha

        Klopt, maar omdat een kat onzijdig is, gebruiken we toch ‘zijn’. Het feit dat die kat een kut heeft, maakt dat het beestje vrouwelijk wordt. Maar toch blijft de kat een geslachtloos wezen 🙂

        Antwoord

Trackbacks/Pingbacks

  1. @careldem - een spreekwoord met vele variaties van @drspee https://t.co/guTciAkzVZ #SG16

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Pin It on Pinterest